|
Deze middag ben ik met ze
meegegaan. Ik wist dat ze elke zondagmiddag door de stad zwerven en naar de film
gaan. Meestal zeggen we dan: "We moeten ze meenemen, de vrije natuur
in, dat is gezond voor ze."
|
Maar deze middag deed ik het andersom: de
viering van het eenjarig bestaan van hun bandje mochten ze zelf uitkiezen.
Chris, Albert en Jan: De CAJ-Rockets.
Ze hadden het er lang over gehad:
we zouden in een restaurant gaan 'chinezen'. Als
ze
ook maar zelf mee betaalden, want het kon er echt niet af. Maar toen we eenmaal in de
Spuistraat liepen gingen we toch maar naar Rutex - geen plaats om rustig te
eten. Het was er erg druk, maar daar gaven ze niet om. |
Een zorgvuldig uitgekozen menu van
voornamelijk ijs, verder veel rondkijken en luisteren.
 |
"Wat 'n gekke vent
daar!" |
|
"Meester, kijk dat wijf daar eens, zeker tipsy!" |
|
"Moet je ze zien vrijen! Hé juffrouw, moet ik helpen?" |
Zo erg veel zeiden ze trouwens
niet, want Leen en Rob zaten naast ons en vertelden aan een stuk door. Pas als
die met verbazende snelheid aan hun menu bezig waren had mijn drietal even de
tijd om te praten; niet lang, want Leen wist het het dan nog sterker te
vertellen.
We zouden naar een film gaan, maar
welke? Ze waren al druk bezig in de hal van Apollo om foto's te bekijken, d.w.z.
snel met de ogen te verslinden of er mogelijk 'iets' op stond. Leen begon met
alle 18-jarigen-films op te noemen. Ze keken maar even om naar mijn gezicht:
nee, dat kon natuurlijk niet. Dan maar naar de 14 jaar kijken (ze waren allemaal
13), maar daar was ook niet veel bij.
|
"Machtig joh, vast in
Mexico of op de prairie!" |
|
"Wat heb je daar nou aan?
't Moet echt zijn, niet zo'n verzonnen verhaaltje, kom nou!" |
|
"Hier, meester, da's 'n
oorlogsfilm, best machtig!" |
|
"Daar? Da's 'n rotbioscoop
en die heb ik al twee keer gezien. Ga ik niet naar toe hoor, dan gaan jullie
maar alleen!" |
|
"Nou, ga jij dan maar
alleen!" |
|
|
Uit de vele meningen kwam tenslotte
La Belle Américane in Bijoux, alle leeftijden. Omdat we nog alle tijd
hadden zwierven we nog wat door de stad.
"Zinloos plezier en
levenloos", zo noemden wij clubhuisleiders dit vertier wel, maar het is
meer: lekker slenteren en alle foto's van de nieuwe films zien. [*Er was nog
vrijwel geen tv in die tijd.]
< De 'meester' en rechts op de voorgrond Jan |
|
"Daar draait een goeie,
zie je, allemaal wijven!" |
|
"Ach hé, hier worden ze
gedropt. Daar sluipt-ie op 'm af." |
|
"Zou dat een detective
zijn, meester? Hij lijkt wel net zo en hij houdt z'n hand in z'n zak. Dan
hebben ze daar een pistool zitten, dan hebben ze dat zo bij de hand - en dan
tèdèdèdèdè! Machtig geluid vind ik dat, meester, als ze
schieten. Moet u ook wel eens schieten? [*Ik was in militaire dienst] Maar ze schieten nooit echt
hoor, altijd in een berg zand of zo, of je hoort alleen maar een knal. M'n
broer die heb een nieuw mes, die draagt-ie ook altijd bij zich. Vèchten
laatst, meester!" |
|
"Nou, bij ons in de straat
ook, was d'r 'n vent, dronken joh, weet je wel, Jan, en wij d'r
achteraan!" |
Leegte? Overvol zitten ze! Als
ze met z'n drieën door de stad lopen op de vele zondagmiddagen vervelen
ze zich geen moment.
|
Iedere etalage, |
|
die kras in die ruit
("Vast een inbreker geweest. Kijk maar, zie je zo!"), |
|
dat deftig wijf daar
("Moet je d'r sien lopen!"), |
|
die manke
vent ("Joh, da's toch zielig!") |
|
en die meisjes ("Vééls te jong
voor mij!" - "Poeh, voor jou zeker, dacht je nog dat ze naar jou
kijken?"), |
|
alles zien en opnemen, |
|
sterke verbalen en moppen vertellen, |
|
of ook wel hele
ernstige gesprekken voeren |
|
en dan weer rondrennen en
vechten als
jonge honden... |
|
De 'meester' met (schuin links naar beneden) Albert,
(schuin links naar beneden) Chris en (schuin rechts naar beneden) Jan |
Nee, van leegte kunnen we niet
spreken. Wel van iets anders,
dat ongeveer is: uitzichtloosheid, doelloosheid, disharmonie waar ze niet
uitkomen, snel grijpen en verslinden van genoegens, maar daarna vallen ze toch weer terug.
Eens op een zondagavond zag ik, na
twaalven nog, Chris (13 jaar) lopen in de Prinsenstraat, midden tussen zijn
vrienden, opgetogen, blij en druk. Een machtige avond: cola, film,
achterop Willem z'n brommer, lekker zwerven, patat eten en praten over van
alles. Zo liep hij daar.
Maar thuis zaten vader en moeder nog op.
Moeder huilend
("Chris is zo moeilijk de laatste tijd, onuitstaanbaar soms.") en vader
kwaad en ongerust. Die thuiskomst kon ik me al te goed voorstellen en
later verlelde hij er over: ellende en huilen. Ja. hij huilt veel als hij alleen
is Hij kan zo van de meest uitbundige vreugde in de grootste verwarring en
eenzaamheid vallen.
"Als ik
alleen ben, dan speel ik zo maar wat op m'n gitaar om het te vergeten. Dan maak ik liedjes, maar later
weet ik ze niet meer."
 |
Dat gitaarspelen doet hij nu bijna 1½ jaar en precies
een jaar samen met Albert en Jan.
Dit zijn we nu aan het vieren, wandelend door de
stad, ijs en kip etend en wachtend op de film, zoals zij iedere week wachten op
hun film.
zorgvuldig gekozen uit de vele programma's.
< Chris op een
kamp |
Maar daarna valt het
zo tegen; je voelt je beklemd, zo anders net na een film, zo stil. Toch praat je
weer en ze praten allemaal. Je zegt zo maar
wat tegen elkaar, van alles. Wie nog geld heeft koopt nog iets. Je ziet dat anderen hun
shaggie nog zo klungelig draaien, je doet dat zelf al veel beter en je mag het nog geneens
van thuis. 'Hij mag het wel en ik moet het stiekem doen!'
Ze kunnen niet zonder elkaar; als je het
laatste stukje alleen naar huis loopt is het ineens niet leuk meer. 'Ik
had natuurlijk veel eerder thuis moeten zijn, zeker nu al die tantes er
zijn. Nee, 't valt toch mee, ze eten nog niet. Was ik nou maar later gekomen!'.
|
De film was een lachfilm. Jan
gierde van het lachen. Chris zat bijna steeds ernstig en gespannen te kijken;
heel nu en dan, als de zaal brulde, gaf hij een flauw lachje. Er leek iets over
hem heen te liggen, een soort filter: de filmbeelden kwamen er wel in maar
bleven daar hangen; er kwam niets in een lach weer naar buiten. Ook na de film
bleef hij ernstig. Hij vertelde van alles in de meest grillige volgorde terwijl Albert en
Jan als vlinders om ons heen dartelden.
Chris (midden op de foto) en Jan (rechts van
Chris)> |
|
Toen we naar huis gingen bleef er
toch iets hangen, een gevoel van eenheid. Bij mij bleef de sfeer hangen waarin
zij leven, hun wereld, momenten van henzelf, hun beleving.
Niet meer dan een momentopname
natuurlijk; hun leven is veel rijker en voller, vol van voelen en denken en
willen en meemaken, zo vol dat ze het soms niet aankunnen. Huilen kunnen ze van
verdriet en dol zijn van vreugde - alleen ze doen dit meestal niet waar wij bij
zijn. Gelukkig hoor ik het wel vaak achteraf als ze vertellen.
Hun leven is een
geheim, een ontluikend wonder, waar we soms - maar dan met eerbied - even binnen
mogen treden. Dat is er deze middag gebeurd.
|
