Leestafel Brug

Start Omhoog

Schrijftafel Brug Leestafel Brug

Allan, Machteld, Terug naar de oer-islam! De jihad tegen de orthodoxie; Islamologie; VN 25 juni 2005
Bespreking van Geen God dan God; Ontwikkeling en toekomst van de islam, door Reza Aslan. 
Geen god dan God is een apologie die gepresenteerd wordt als een inleiding op de islam. [...]
Zijn doel is om zijn publiek ervan te overtuigen dat de 'echte' islam vredelievend, vrouwvriendelijk en democratisch is, het allerbeste wat moslims en niet-moslims kan overkomen. Het staatkundige model waar we ons volgens Aslan op moeten richten, is een 'islamitische democratie'.

Bessems, Kustaw, 'Islam kan bijdragen aan ethiek'; interview met Tariq Ramadabn; Trouw 15 oktober 2004
Ook mensen die geen religie willen, willen wel ethiek. Waarden, normen, sociale rechtvaardigheid. Europa dreigt een maatschappij te worden van alleen maar productie en consumptie. Moslims kunnen aan een nieuwe ethiek bijdragen, als zij uit hun sociale en intellectuele getto's komen.

Bouddouft, Said; Allah waakt zelf wel over islam; Moslims moeten juist werken aan een westerse manier van geloven.

Moslims verspillen hun energie, vindt Said Bouddouft. Ze hoeven de islam niet te beschermen tegen individuen, maar ze moeten een westerse uitingsvorm ontwikkelen.

Bouman, Bernard; Turkije onderzoekt hadith op merites; Turkse hoogleraar Yeprem kijkt kritisch naar overleveringen rond de profeet Mohammed; NRC Handelsblad 2 juli 2008

Turkije onderwerpt de overleveringen rond de profeet Mohammed aan een tekstkritisch onderzoek. Teksten die negatief zijn over vrouwen, horen per definitie niet thuis in de hadith.

Burger, Gerard, Islam en moderniteit; 2005 
Op dit moment zijn we getuige van een boeiende botsing der meningen als het over Islam gaat. Nederland lijkt zich in twee kampen te splitsen. [...]
Van beide partijen mag verwacht worden dat ze de discussie meer inhoudelijk gaan voeren. De toon en de vorm staan te zeer centraal. Dat is een erg luie vorm van discussie.

Crijnen, Ton, Mohammed was een uiterst complexe persoonlijkheid; Trouw 24 september 2004 
Over: Barnaby Rogerson: Mohammed, biografie van de Profeet. Het Spectrum/Manteau. 
Voor moslims is hij de Rasoel Allah, de Gezondene van God, het menselijk archetype van volmaakte ontvankelijkheid voor het Hogere. Niet-islamieten daarentegen zien in hem vaak de satanisch-perverse verwekker van een gewelddadige godsdienst.
De Engelsman Barnaby Rogerson heeft een poging gedaan dit zwart-witbeeld grijs bij te kleuren.

Dijk, Marc van, Elke soefi volgt eigen innerlijke spirituele school; Trouw, 18 februari 2005
"Soefisme is een weg van doen en ervaren.''
Een soefi kan iedere willekeurige religie aanhangen, maar evengoed geen enkele. Een soefi probeert anderen niet te 'bekeren' tot het soefisme. En geen soefi zal beweren dat hij de waarheid in pacht heeft. Wat doet een soefi wél?

Donner, Piet Hein; De islam blijft, en hoort erbij; lezing, 9 september 2008

Het is tijd om te aanvaarden dat de islam hier één van de godsdiensten is. Nederland met religieuze verschillen en tegenstellingen niet afwijzen, maar er meer mee leren omgaan. [...]
De essentie van samenleven is niet dat we min of meer gelijk worden, maar dat we bij alle verscheidenheid meer hebben dat ons bindt, dat we verstandig weten om te gaan met onze verschillen en onze conflicten weten op te lossen. [...]
Een eerste voorwaarde daarbij is de aanvaarding we bijvoorbeeld de islam hier blijvend een van de godsdiensten is. [...]
[Het gaat om] de wijze waarop we met verschillen omgaan.

Emrullah Erdemİsa Qurán'da - Jezus in de Qur'an 
Thema-avond 'Jezus en İsa', Raad voor Levensbeschouwing, 
Deventer, 13 januari 2009 

Feddema, Hans, Demonisering van de islam leidt tot vijanddenken; Vredeslijst, 22 juli 2005
Graag sluit ik me aan bij de suggestie van predikant Fokko F. Omta in Trouw van 18 juli aan columnist Sylvain Ephimenco om voortaan niet meer van moslimterreur te spreken, maar van Al-Qaeda-terreur

Toelichting bij dit artikel (met name voor wie Trouw niet vaak lezen). 

 

Fethulla M. Gülen 

Gülen, Fethullah M., De noodzaak van een interreligieuze dialoog, vanuit moslims bezien - Oorspronkelijk verschenen in The Fountain, Turkije, 11 januari 200; aangeboden aan het Parlement voor de Wereldreligies in 1999. Nu opgenomen in: M. Fethullah Gülen, Verhandelingen - Perspectieven - Meningen; Stichting Islam & Dialoog, Rotterdam 2007. Vertaling: Stichting Islam & Dialoog & F.E.J. Gieles. 

[...] Christenen, joden en anderen kunnen tijdens een dialoog op interne problemen stuiten. Ik wil graag een beknopt overzicht geven van enkele van de redenen waarom moslims moeite hebben met het tot stand brengen van de dialoog. Dezelfde redenen zijn verantwoordelijk voor de huidige misverstanden over de Islam. [...]
Veel moslims hebben de neiging om het Westen te wantrouwen. Zij geloven dat het beleid van de westerse politiek gericht is op het verzwakken van de macht van de moslims. [...]
Interreligieuze dialoog is vandaag de dag een noodzaak. [...]
Zij die de wereld willen hervormen moeten eerst zichzelf hervormen. Om anderen op het pad naar een betere wereld te helpen moeten zij eerst hun eigen binnenwereld van haat, wrok en jaloezie zuiveren en hun buitenwereld met deugden bekleden. [...]

Gülen, Fethullah M., De islam als religie van universele vrede. In: Idem: Verhandelingen - Perspectieven - Meningen; Stichting Islam en Dialoog, Rotterdam 2007. 

"Vredelievendheid was als een geheime sleutel in de handen van de Profeet, waarmee hij de harten wist te openen van een verhard en ruw volk, waarvan niemand gedacht had dat dit ooit zou kunnen. [...] Gods Boodschapper predikte de islam, de religie van universele vrede. Toch noemen enkele vermeende mensenkenners de islam ‘een religie van het zwaard’. Dit is apert onwaar."

Gülen, Fethulah M., De Jihad met zijn kleinere en grotere varianten of aspecten - In: Idem: Verhandelingen - Perspectieven - Meningen; Stichting Islam & Dialoog, Rotterdam 2007. 

"Jihad stamt van de wortel JHD en betekent: ‘al zijn krachten inspannen’ alsook ‘met alle macht en kracht naar een doel streven en elke moeilijkheid weerstaan’. 
Jihad kreeg een aparte betekenis met de komst van de islam: ‘zich inspannen voor Gods zaak’. Dit is de huidige betekenis ervan. Die inspanning vindt op twee manieren plaats: innerlijk en uiterlijk. 

De innerlijke inspanning richt zich erop het eigen wezenlijke ‘zelf’ of ‘ik’ te bereiken. 

De uiterlijke inspanning richt zich erop een ander in staat te stellen zijn ware ik te bereiken. 

De eerstgenoemde [de innerlijke] is ‘de grote jihad’, de tweede [de uiterlijke] is ‘de kleine jihad’."

 
Over Gülen

Participeren door vrome moslims - verdacht! - De Gülen-beweging ten onrechte in diskrediet - 7 januari 2015 [externe link]

De organisatie van de Gülen-beweging is niet ondoorzichtig, er is geen organisatie. Er is geen bestuur, geen voorzitter, er zijn geen gezagslijnen, geen penningmeester, er zijn geen leden: het is geen organisatie maar een beweging. Er zijn alleen losse organisaties die onafhankelijk van elkaar werken. 

Over Gürkan Çelik
Universiteit van Tilburg, Proefschrift verdedigt omstreden Turkse beweging
; 18 december 2008  

Vrede, dialoog en democratie staan volgens Gürkan Çelik centraal in de Gülen-beweging. De organisatie stimuleert integratie, stelt de Tilburgse promovendus. Tv-programma Nova waarschuwde juist voor Gülen als voedingsbodem voor radicalisering. De Turkse Gülenbeweging slaagt erin om met dialoog en onderwijs radicalisering tegen te gaan. 

Time Media Groep, Kabinet: onderzoek naar Gülen-beweging niet nodig; 25 september 2008 

Het kabinet heeft woensdag 17 september duidelijk gemaakt dat onderzoek naar de Gülen-beweging en door de heer Gülen geïnspireerde organisaties niet nodig is. 
Het kabinet heeft geen aanwijzingen dat de Fethullah Gülen-beweging, of door Fethullah Gülen geïnspireerde organisaties een voedingsbodem vormen voor radicalisering.

Vorthoren, Marianne, Fethullah Gülen: Turkse voorvechter van tolerantie; Opinieblad VolZin,  nr. 15 van 2008, 07 augustus 2008

Fethullah Gülen, een Turkse prediker die in eigen land omstreden is omdat hij het seculiere karakter van Turkije in gevaar zou brengen, krijgt langzaam maar zeker meer bekendheid in Nederland. 
Hij drukt zijn volgelingen op het hart zich in woord en gedrag verre te houden van fanatisme en extremisme ...
Hij is zich de afgelopen decennia steeds meer gaan inzetten voor de interculturele en interreligieuze dialoog.

 

Over Koning, Martijn de - en diens onderzoek:

Kamerman, Sheila; Twee dagen serieus islamitisch, en dan naar McDonalds; NRC 17 april 2008

De Koran geeft Marokkaans-Nederlandse jongeren houvast, maar in de praktijk is het slechts een van hun loyaliteiten. 
Voor moslimjongeren is de islam een onderdeel van hun identiteit. Maar hoe meer ze erop worden aangesproken, hoe meer ze zich moslim voelen, zegt onderzoeker De Koning.
"Als je een jongen vraagt of hij vijf keer per dag bidt, zegt hij ja. Omdat hij vindt dat hij dat zou moeten doen. In praktijk gebeurt dat niet. De islam is één van hun loyaliteiten. Zo maken ze vaak een pragmatische afweging."

 Pietersen, Rob; Tussen alle verleidingen zoeken naar vroomheid - Moslimjongeren zijn voortdurend aan het schipperen; Trouw 17 april 2008

Antropoloog Martijn de Koning promoveert vandaag op de Vrije Universiteit van Amsterdam op zijn onderzoek ’Zoeken naar een zuivere islam’, over de speurtocht van jongeren naar vroomheid in een leven vol verleidingen. 
"Voor deze jongeren is het voortdurend schipperen."
"In de praktijk prediken bijna al die zogenaamde radicale, enge imams een gewone boodschap. Ze willen dat jongeren zichzelf ontwikkelen tot voorbeeldige moslimburgers die zich keurig aan alle wetten houden. Dat is de boodschap, niet alleen tijdens openbare lezingen, maar ook tijdens lessen.”
Journalist Patrick Pouw schetst een ander beeld dan De Koning. Hij ging een jaar undercover als leerling van de salafistische koranleraar Suhayb Salaam en schreef daarover een boek: ’Salaam!’

Laroui, Fouad, Kunnen moslims denken? De teloorgang van de Arabische traditie; VN 16 april 2005
Voor de verlichtingsdenkers was het Arabisch de taal van een roemruchte traditie die het mogelijk had gemaakt te ontsnappen aan de duistere Middeleeuwen. Tegenwoordig is 'achterlijk' het meest gehoorde woord als het om moslims gaat. Hoe is het zover kunnen komen ?

Leeuwen, Richard van, Meer van hetzelfde, of toch heel anders; De moeizame modernisering van de islam; Trouw 25 februari 2005

Alom wordt aangedrongen op vernieuwing van de islam, maar vergeten wordt dat binnen die religie al eeuwen een strijd om hervormingen woedt. De obstakels zijn politieke repressie en een polemisch vijandbeeld.

Motzki, Harald, Leven met andersdenkenden; ZemZem # 9l, 20l2 - 'Joden en christenen onder islamitische heerschappij: ficties en feiten.' 

Sinds het bestaan van de mensheid heeft de ontmoeting van verschillende groepen problemen veroorzaakt. De leden van de ene groep kunnen de andere als vreemdelingen beschouwen met wie ze niets te maken willen hebben, of zelfs als vijanden tegen wie zij zich moeten beschermen. Maar het samenleven van verschillende groepen kan ook leiden tot pogingen om spanningen te vermijden en tot een vreedzame co-existentie te komen. 

Ik heb ter illustratie drie groepen als voorbeeld gekozen waarbij religie als afgrenzend kenmerk een belangrijke rol speelt: 

Joden, 
christenen en 
moslims 

in de vroege periode van hun geschiedenis. 

Qur'an: Maria als Mirjam of Marjam in de Qur'an 

De html-tekst 
Om eenvoudig te kunnen printen: de tekst als .PDF document.

 

Rorate.com, Ook moslima's vereren Maria en bezoeken Maria-heiligdommen, 22 juli 2008

Ook moslima's vereren Maria en bezoeken Maria-heiligdommen. Vaak hebben katholieken en moslims dezelfde beweegredenen om Maria op te zoeken. Terwijl ‘het christendom' en ‘de islam' steeds vaker tegenover elkaar lijken te staan, hebben deze Maria-vereersters weinig problemen met het delen van hun heilige. Dat blijkt uit onderzoek van antropologen Willy Jansen (hoogleraar Gender Studies aan de Radboud Universiteit Nijmegen) en Meike Kühl (MA-student aan de Universiteit Utrecht).

Trouw, De meeste moslims willen stemrecht en werk voor vrouwen; 20 mei 2008

Moslims uit bijna alle landen blijken veel liberaler te zijn dan vaak wordt aangenomen. Zo komen ze in het Gallup-rapport naar voren als voorstanders van het opnemen van vrijheid van meningsuiting als recht in de grondwet.Politieke vrijheid is volgens hen een van de bewonderenswaardige verworvenheden van het Westen. Democratie en religieuze principes kunnen volgens de respondenten prima samengaan.

Trouw, Moslim, christen en atheïst hechten aan dezelfde deugden; 29 mei 2008

Deugden zijn niet aan een religie gekoppeld, blijkt uit onderzoek van de Groningse universiteit. Welk geloof ze ook aanhangen, Nederlanders hechten aan respect, betrouwbaarheid, openheid. Zo verschillend zijn Nederlanders niet: moslim, katholiek, gereformeerd, atheïst – allemaal vinden ze respect belangrijk, en betrouwbaarheid, openheid en zorgzaamheid.

Vries, Bas de, Neem de Koran niet letterlijk; De humor en twijfel van Ziauddin Sardar; Trouw 6 november 2004
Over: Ziauddin Sardar: Desperately Seeking Paradise - Journeys of a Sceptical Muslim.
Granta Books, London.
Het boek van Sardar (1951) laat zich lezen als één lang pleidooi voor een islam waarin iedere generatie haar eigen interpretatie van de Koran voor zich mag opeisen. In plaats van, zoals nu te vaak gebeurt, klakkeloos achter de middeleeuwse opvattingen van de dominante kaste van schriftgeleerden aan te lopen.
Het aantrekkelijke van 'Desperately Seeking Paradise' is niet alleen dat het een soort verkorte cursus islam biedt, verzorgd door iemand die met beide benen in de westerse samenleving staat. Het is ook goed geschreven en vol van de zelfspot, die vaak ontbreekt in de zwaarwichtige discussies over de islam.

Schrijftafel Brug Leestafel Brug

Start Omhoog